«Ένας μεγάλος ποιητής ή συγγραφέας, ένας ανώτερος πνευματικός άνθρωπος είναι λοιπόν κάθε φορά ο κεντρικός ήρωας σε κάθε σχεδόν μυθιστόρημα του Ψυχάρη. Με άλλα λόγια ήρωας είναι ο ίδιος ο Ψυχάρης, που προβάλλει προς τα έξω τον εαυτό του προσπαθώντας να του δώσει κάθε φορά ξεχωριστή αντικειμενική υπόσταση και αυτοτέλεια. Πρέπει να ομολογηθεί πως αυτή η προσπάθεια δεν πετυχαίνει ή τουλάχιστο δεν πετυχαίνει αρκετά. Οι κεντρικοί αυτοί ήρωες είναι άνθρωποι γεμάτοι ζωντάνια, με πλούσιον ψυχικό κόσμο, με μεγάλη δραστηριότητα, δύσκολα όμως στέκονται στα δικά τους πόδια, γιατί τους σκεπάζει και τους πνίγει η πληθωρική συναισθηματικότητα, η πνευματική ανωτερότητα, η δυνατή φυσιογνωμία του συγγραφέα, που μπαίνει μπρος τους σα διάφανο διάφραγμα. Η ζωντάνια τους είναι η ζωντάνια η δική του.
Αν όμως ο Ψυχάρης δεν ήταν πλάστης κι εμψυχωτής ανθρώπων, ψυχολογούσε τα πρόσωπά του, αυτά έστω τα πρόσωπα που ήταν αντιφεγγίσματα του εαυτού του, με επιμονή με λεπτολογία και λεπτότητα και οξυδέρκεια σπάνιες, σχεδόν άγνωστες, στη σύχρονή του ελληνική πεζογραφία. Ψυχολογούσε ακόμα με αρκετή ευστοχία και τα γυναικεία πρόσωπα των έργων του· τις γυναίκες τις μελετούσε και τις ήξερε, αν και όχι τόσο, όσο πίστευε ο ίδιος. Για την ψυχογραφική του αυτή επίδοση και επαινέθηκε και κατηγορήθηκε. Επαινέθηκε, γιατί ήταν μια προσπάθεια ξεχωριστή και, όπως και να το πάρεις, ανώτερη από τα συνηθισμένα θέματα και ενδιαφέροντα των τότε πεζογράφων μας. Κατηγορήθηκε από άλλους πως δεν ένιωσε την ιστορική στιγμή της πεζογραφίας μας και τις ανάγκες της στιγμής αυτής παρά θέλησε να μεταφυτέψει στον τόπο μας λογοτεχνικούς τρόπους που η Ελλάδα δεν ήταν ώριμη να τους δεχτεί και που ο ίδιος ο συγγραφέας δεν είχε το ανάστημα — το λογοτεχνικό φυσικά, γιατί για το γενικό πνευματικό του ανάστημα δεν μπορεί να υπάρξει αμφισβήτηση — να τους επιβάλει και να σχηματίσει σχολή. Η αλήθεια είναι πως η από τον Ψυχάρη καλλιέργεια του ψυχολογικού μυθιστορήματος έμεινε απομονωμένη και σαν ξεκρέμαστη, πως όταν αργότερα, σε ευνοϊκότερους καιρούς, οι πεζογράφοι μας ζήτησαν να καλλιεργήσουν τη λογοτεχνική πεζογραφία, η προσπάθειά τους δε συνέχισε τον Ψυχάρη παρά ανάβρυσε από άλλες πηγές και από άλλα, ξένα, πρότυπα κοίταξε ν' αντλήσει διδάγματα. Το να κατηγοριέται όμως ο Ψυχάρης για μια επίδοση που τελοσπάντων του ταίριαζε, ταίριαζε, θέλω να πω, με την ερευνητική και αναλυτική ροπή του νου του, είναι μάλλον κάπως υπερβολικό. Παρουσίασε κάτι που δεν παύει να έχει την αξία του, όσο κι αν είναι έξω από τη σφιχτή συνέχεια της ιστορίας της λογοτεχνίας μας.»