Charis Petros, Ellines pezografoi
 
tom. V΄, Athina 1979, Estia. Ss. 57-58
 
 
 

«Και πρέπει να πω [...] ότι με τον Κονδυλάκη έχουμε το ένα μόνο από τα πρόσωπα της Κρήτης. Γιατί ακόμα ένα μας έδειξε —και πώς το φώτισε!— ο Καζαντζάκης. Κ' οι δυο Κρητικοί, άπ' την κορφή ως τα νύχια Κρητικοί, αλλά πόσο διαφορετικοί, σχεδόν ανόμοιοι. Ο Καζαντζάκης παίρνει τον Κρητικό, του δίνει μέγεθος, τον υψώνει σε σύμβολο, τον κάνει μύθο∙ ο Κονδυλάκης μένει στον άνθρωπο, στα μέτρα του ανθρώπου, στην καθημερινή πραγματικότητα που δεν άλλαξε διαστάσεις. Κ' ένα παράδειγμα, για να καταλάβουμε καλύτερα τη διαφορά: το αγρίμι της στάνης και του βουνού, η πρωτόγονη δύναμη, στα χέρια του Κονδυλάκη έγινε ο Πατούχας· στη δυναμική φαντασία του Καζαντζάκη, μέσα στο όραμά του, θα απλωνόταν σε πρόσωπο που δε θα ήταν του κόσμου τούτου.»