Βηλαράς Ιωάννης
Ρωμέικη γλώσσα
 
 
Η ρωμέικη γλώσσα, Εκδόσεις Κουλτούρα 1814, Σσ.5-11, 209-210, Πρώτη Έκδοση Έργου:1814
 
 
Ένας ορέγονταν να μάθη το βιολή, κε έκραξε τον καλήτερον τεχνήτη για να διδαχτή με εντέλια, κε κατά τους κανόνας της τέχνης. Ο λαλητής προκομένος του έδηξε σ’ ολήγον κερό, κε μ’ όφκολο τρόπο να λαλάι πολή τεχνικά κάμποσα μέλη. Ο Μαθητής οστόσο δεν εφχαρηστιόνταν στο ήδιο το λάλημα, κε επαραπονιόνταν σηχνά του Δάσκαλά του, πος αλήθια το λάλημά του ήταν τεχνικό, κε γιομάτο πολημάθια, μόνε αφτουνού δεν του εγγηντήλαγε το αφτή μετ’ εκήνη τη γληκάδα, όπου του επροξέναγαν η δοξαριές ενός Γήτονά του, όπου κάθε βράδη ελάλαγε κάτη κήνα τραγούδια τόσο νόστιμα, κε μελοδηκά, όπου τον ήφερναν σε απελπησία, πος δε θέλα έφτανε να λαλήση ποτέτου κι αφτός σαντ εκήνον. Κε επαρακάλεσε μια βραδιά το Δάσκαλότου να μήνη μαζήτου για ν’ ακούση το Γήτονα, κε ν’ αποφασήση, αν ήταν σοστά, ή του εφένονταν αφτουνού έτζη το πράμα. Ο Δάσκαλος έστρεξε να του κάμη το χατήρη, κι όσο να έρθη η όρα για ν’ αρχηνήση ο Γήτονας το σηνηθησμένοτου λάλημα, δεν απάριακε να μεταθημήση του Μαθητή του όλους τους κανόνες της τέχνης, κι όλα τα δήκια του κάθε κανόνα? του ήπε ακόμα, κε του απόδηξε με σοφά, δηνατά, κι αναπολόγητα επηχηρήματα, πος τα κηνά τραγούδια, σαν άτεχνα, κι ακανόνηστα, δεν ήταν ποτέ βολετό να φχαρηστήσουν, ή να προξενήσουν την παραμικρή ηδονή στο τεχνικό αφτή ενός μουσικού προκομένου, μήτε ημπόρηγαν να κηνήσουν τα πάθη της ψηχής, αφορμής όπου δεν ήχαν αρκετές φονές, κε θέσες για να τα ηστορήσουν με τες χρηαζόμενες ζοντανές βαφές στη φαντασήα. Του εμήλησε πολήν όρα για το μέγεθος του βιολιού, το μακρό του δοξαριού, τες κορδές, τον καβαλάρη, τα στριφτάρια, κι άλλα μέρη του λαλούμενου με τόση πολημάθια, κε σοφήα, όπου ο μαθητής απόμηνε με το στόμα ανηχτό τηρόντας το Δάσκαλότου, κε βεβιόνοντας με το νούτου, κε με τα μάτια κλιαμένα από την κρηφή του χαρά, όσα ο Λαλητής ερητόρεβε δηδάχνοντάς τον. Απάνο σε ταφτό αρχήνησε κι ο Γήτονας να δοκιμάζη το βιολήτου, κ’ έχοντας ήσος εκίνο το βράδη πλιότερην όρεξη, τόσο μελοδικά, τόσο γληκά, κιαρμονικά ελάλησε, όπου Δάσκαλος και μαθητής εξαπόρεσαν. Η περηέργια τούς ανάγγασε ν’ αποφασήσουν να παν για να τον ηδούν, κε να τον κατατηρήσουν στο λάλημά του, για να μπορέσουν να καταλάβουν την τεχνητού. Ο Γήτονας τούς εδέχτηκε με μεγάλη χαρά, δήχνοντας ξεχορηστή ηπόληψη και σέβας προς το σοφό λαλητή, κε δηδάσκαλο του Γήτονάτου. Η διο φήλη σαν απόθεκαν τα βιολιά τους, κε τα χαρτιά τους, επαρακάλεσαν το Γήτονα ν’ ακολουθήση το λάλημά του, ο οπήος δεν εχασομέρησε να τους φχαρηστήση. Αλά πόσο δεν επαραξενέφτηκαν η διο φήλη, κε πόσον αγόνα εδοκήμασαν όσο να κρατήσουν τα γέλια, αντά ήδαν το παλιόβιολο του Γήτονα μ’ ένα στρηφτάρη κοντό κι άλο μακρή, με μησή νόρα! Κε πόσο δεν άραξαν πάλη, άντα τον εδοκήθηκαν να λαλάι δήχος χάρτη μουσηκής! Ο Γήτονας ο στόσο ελάληγε αρμονηκότατα μ’ όλα αφτά τα ψεγάδια του βιολιού του, κε την αμάθια του. Η Φήλη, όπου εστοχάζουνταν αδήνατο, παρόμιο άτεχνο λάλημα να δήνη όση γληκάδα, κε φχαρήστηση ένιοθαν από ταφτό, έκληγαν τα μάτια για να μη γλέπεν εκήνα όπου δεν τους εχόραγαν στο νου, κε ν απολάβενουν την ηδονήν, που αγρήκαγαν με τ’ αφτιά τους. Ο μαθητής ερότησε το γήτονα, πος ημπόρηγε να λαλάι, δήχος να κητάζη γραμένο εκήνο, όπου ελάλαγε. Ο Γήτονας του αποκρήθηκε, πος το εμάθενε πρότα ακούοντάς το, κιάπε το ελάληγε στο βιολή του. Τον εμεταρότησε πολά για την αναλογία τον μερόν του βιολιού, για τους κερούς της μουσικής, για τες φονές, κε άλα παρόμια, στα οπήα ο Γήτονας αποκρήθηκε ορθότατα, μόνε όχι με την πολημάθια του Δασκάλου του, καθός επαντήχενε ο Μαθητής? του επρόβαλαν στο ήστερο να λαλήση κε μαζή τους ένα μέλος κάποιου παλιού λαλητή πολή προκομένου. Ο Γήτονας τους ακολούθησε στο λάλημα, κε σαν το αποπήρε, το ελάλησε κι ατός του? μόνε σε κάποιες θέσεις του έδοκε τέτοιο διαφορετικό γήρησμα, κε τέτοια γληκάδα, όπου άρεσε κε τον διονόν φήλον όχι περισότερο. Ξεχορηστά ο Δάσκαλος αγγαλά κε προληπτηκός, κε βαρής, δεν εφτούρησε σαν εσθαντικός να μη πενέση το Γήτονα για το λάλημά του. Απότ εκήνη την όρα ο Μαθητής δεν άργησε ν’ απηκάση, πος η γληκάδα της μουσηκής δεν κρέμετε μήτε από κανόνες, μήτε από τέχνη, μόνε πος η γληκή κε αρμονηκή μουσηκή γένετε κανόνας κε τέχνη της ήδιας. Όθεν για να μάθη άθροπος το βιολή σε τρόπον, όπου να φχαρηστιέτε κιο ήδιος, κε να φχαρισταί τους άλους με το λάλημά του, χρηάζετε να σπουδάξη για να μάθη καλά το κηνό βιολή του κερουτού, δήχος να παραψηλολογαί, κε να βαθηξετάζη εκήνα, όπου ξέρη, μόνε να γνιάζετε κε να υπερμαχαί να μάθη, όσα δεν ξέρη.



Εκτενέστερο απόσπασμα του παραπάνω έργου θα είναι διαθέσιμο στις ιστοσελίδες του ΠΟΘΕΓ αμέσως μετά την ολοκλήρωση της νομικής διαδικασίας εκχώρησης στο ΙΕΛ των σχετικών δικαιωμάτων χρήσης από τους κατόχους των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας επί του συγκεκριμένου έργου.
Κριτικά Κείμενα