Καρβέλης Τάκης, «Κωνσταντίνος Χατζόπουλος: Από την ηθογραφία στο κοινωνικό μυθιστόρημα»
 
Αθήνα 1984, Δεύτερη ανάγνωση, Δοκίμια, Καστανιώτης, Σσ. 134-135
 
 
 

Αν όμως με την Αγάπη στο χωριό ο Κ. Χατζόπουλος περιορίστηκε σε μια ψυχρή και λιτή περιγραφή των πρώτων εμπειριών του απ' την επαφή του με την πραγματικότητα του ελληνικού χωριού, στον Πύργο του Ακροπόταμου (1915) η ματιά του γίνεται πιο εύστοχη και διεισδύει μ' ευαισθησία και αντικειμενικότητα στο υλικό που η γύρω ζωή του προσφέρει. Επίκεντρο της ιστορίας η οικογένεια του Θώμου Κρανιά που, όταν το κόμμα του ερχόταν στην εξουσία, γινόταν έπαρχος. Κάποτε όμως κι αυτός και η γυναίκα του πεθαίνουν. Στα παιδιά του —τέσσερα κορίτσια, απ' τα όποια το ένα νόθο, κι ένας γιος— δεν αφήνει τίποτε άλλο παρά, όπως γράφει ο συγγραφέας, «μοναχή κληρονομιά το σόι και την περηφάνεια για το σόι». Μέσα από το προσωπικό δράμα των τριών κοριτσιών —της Φρόσως, της Μαριώς και της Κούλας— και τον ξεπεσμό τους, που εξεικονίζεται σ όλες τις αποχρώσεις, περνάει η επαρχιακή ζωή με τα ήθη της, τις μικρότητες και τις κακίες της. Ο πύργος του Ακροπόταμου είναι βέβαια ηθογραφία, όπως κι ο ίδιος ο συγγραφέας έχει σημειώσει σε υπότιτλο. Ηθογραφία όμως που ξεπερνάει τα στενά της όρια και γίνεται ολοκληρωμένος πίνακας μιας μίζερης ζωής στην επαρχιακή πόλη. Στον πίνακα αυτό θα περάσουν όλα τα μικρόχαρα ήθη, οι μικρότητες, η κομματική συναλλαγή, τα μεγαλοφάνταστα όνειρα των κοριτσιών του Θώμου Κρανιά, που σιγά-σιγά υποβαθμίζονται, και γενικά όλο το ύπουλο κι εχθρικό περιβάλλον της αγροτικής κοινωνίας. Βασικός στόχος του συγγραφέα είναι να διαγραφεί η ανυπαρξία μιας γνήσιας και αληθινής ζωής κάτω από την πίεση αυτού του ασφυκτικού περιβάλλοντος. Χειρίζεται όμως με τόση λεπτότητα το θέμα του, με τόση ωριμότητα στη διαγραφή των χαρακτήρων και την αφήγηση, που ποτέ δεν προβάλλει ευδιάκριτα τις προθέσεις του, αλλά δημιουργεί πάντοτε στον αναγνώστη την αίσθηση πως έχει μπροστά του το απόσταγμα μιας ζωής παλλόμενης και ζωντανής.