«Ο Πατούχας είναι η σημαντικώτερη και πιο πρωτότυπη νεοελληνική ηθογραφία και ψυχογραφία που γνωρίζω. [...] Ίσως κάποιοι μέσα στους αναγνώστες να ποθούσαν λιγώτερη διεξοδικότητα σε κάποια μέρη που περιγράφεται το περιβάλλον και που καταντούν κάποτε πράγματι σαν παρεκβάσεις. Βεβαιότατα άλλοι πάλι θα ήθελαν να ήταν το έργο γραμμένο σε γλώσσα πιο δημοτική. Δεν αρνούμαι πως είμαι ένας και γω από τους τελευταίους. Και όμως πρέπει να ομολογήση κανείς πως το ζωντανό δημιουργικό αίσθημα του Κονδυλάκη θερμαίνει και δίνει μια προσωπική έκφραση στη συνθηματική αυτή γλώσσα. Αν ο Παπαδιαμάντης κι ο Βιζυηνός μας καταντούν ανιαροί, αποκρουστικοί σε κάθε βήμα, ο Κονδυλάκης δεν αφήνει να μας κυριέψη το αίσθημα της πλήξης. Και αυτό το χρωστά στο ζωηρό παραστατικό του χάρισμα όσο και στο εύθυμο και θυμόσοφο πνεύμα που χαρακτηρίζει τη διήγησή του. Είναι, νομίζω, ο μοναδικός σε αυτό αναμεταξύ μας, και ίσως η εκφραστική αυτή ανάγκη και όχι μόνον η συνήθεια τον κράτησε στην καθαρεύουσα, ικανώτερη πράγματι, σαν πιο επεξεργασμένη που είναι, ν’ αποδώση τη χαριτολογία λεπτότερα και καλλιτεχνικώτερα παρότι το μπορεί ή ακόμα αμόρφωτη δημοτική.
»Με το ίδιο ειρωνικό, εύθυμο πνεύμα και τη χάρη στην αφήγηση είναι γραμμένη κι η τραγική ιστορία Όταν ήμουν δάσκαλος του άλλου τόμου. Είναι από τις ωραιότερες που μπορεί να καυχηθή πως έχει η νεοελληνική διηγηματογραφία, και μαζί με τον Πατούχα και τις άλλες συντομότερες ιστορίες που την ακολουθούν φανερώνει πως το νεοελληνικό διήγημα έχει να δείξη στην πρώτη αρχή του έργα που έπρεπε να τα προσέξη περισσότερο η νέα γενεά πού φαντάζεται πως τώρα ανακαλύπτει αυτό το είδος.»