«Το διήγημα του Καρκαβίτσα, ξυπνάει μέσα μας τα κληρονομημένα λαϊκά μας αίματα, σαν το δημοτικό τραγούδι. Η ελληνική ζωή, μπορεί να είναι λαϊκό έπος, μα είναι και ανθρώπινο δράμα, συνυπάρχουν ρυθμικά, συζούν, συνεκφράζονται, όπως συμβαίνει στο αριστουργηματικό του μυθιστόρημα, τον «Ζητιάνο», ένα από τα πιο τέλεια, στην σφαιρική τους πληρότητα και στην ανατριχιαστικιά αποκαλυπτική αλήθεια, νεοελληνικό μυθιστόρημα. Ο Ζητιάνος, είναι ο τρομερός ρωμιός, που για να ζήσει είναι έτοιμος και ικανός να διαστρεβλώσει τα πάντα, ακόμα και το κορμί του. Η ζητιανιά των θεσσαλικών περιοχών που με τρόπο δαντικό παρασταίνει ο Καρκαβίτσας δεν είναι, απλά, μια παράδοση κακομοιριάς. Είναι και μια διαβολική πατροπαράδοτη τέχνη, ένα σκοτεινό «επάγγελμα ζωής», κυβερνημένο από το πολυσύνθετο ρωμαιικό δαιμόνιο. Με τον Τζιριτόκωστα του «Ζητιάνου», καταβυθιζόμαστε στα κολασμένα έγκατα του λαϊκού υποσυνειδήτου της Φυλής. Με τον στενοκέφαλο και οπισθοδρομικό ήρωα στο μυθιστόρημά του «Ο Αρχαιολόγος», κάνουμε μια άλλη κατάδυση: βρισκόμαστε στα έγκατα της χιμαιρικής για τη ζωή της νεώτερης Ελλάδας, προγονοπληξίας. Και οι δύο αυτές ολοκληρωμένες από τον Καρκαβίτσα εικόνες, είναι βασικά παραδείγματα για αποφυγή, προτροπές για ριζική θεραπεία. Κι’ αν από τη ζητιανιά, λίγο ή πολύ, ξεφύγαμε, δεν συνέβη το ίδιο και με την στείρα προγονοπληξία».