Γουζέλης Δημήτριος
 
Βιογραφία
 

 

Ο Δ. Γουζέλης γεννήθηκε στην Ζάκυνθο το 1774 και πέθανε στον Πύργο Ηλείας το 1843. Υπήρξε λόγιος, ποιητής και κωμωδιογράφος. Ο Γουζέλης είχε μεγάλη κλασική μόρφωση και γνήσιο ταλέντο. Γνώριζε λατινικά, ιταλικά και γαλλικά. Στην αρχή, πριν ασχοληθεί με τη συγγραφή, υπηρέτησε στον στρατό του Βοναπάρτη στην ιταλική λεγεώνα. Ύστερα όμως από την εκθρόνιση του μεγάλου Κορσικανού κατέφυγε πάμπτωχος στην Τεργέστη, όπου παρέμεινε αρκετά χρόνια διδάσκοντας φιλολογία στους Έλληνες που διέμεναν εκεί. Την περίοδο εκείνη έγραψε ένα αισθηματικό ποίημα, Η κρίσις του Πάριδος και μετέφρασε από τα γαλλικά το επικό ποίημα Το τσάκωμα του άγιου Ρόκκου με τον άγιο Θωμά. Λίγο πριν είχε μεταφράσει επίσης και την Ελευθερωμένη Ιερουσαλήμ του Τορκουάτο Τάσσο.

 

Ως μέλος της Φιλικής Εταιρείας συμμετέχει ενεργά στην προετοιμασία της Επανάστασης και με το ξέσπασμά της παίρνει μέρος σε διάφορες μάχες, όπως στην πολιορκία της Μεθώνης και του Νεοκάστρου. Σαν αποζημίωση για τις υπηρεσίες του στον αγώνα, του παραχωρούνται κτήματα στον Πύργο της Ηλείας, όπου και πέθανε αργότερα (1843).

 

Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας έγραψε ακόμη αρκετά έργα, όπως το Πολεμιστήριο σάλπισμα (οκτώ ωδές σε 514 τετράστιχα), Τα κατά τους Έλληνας, το πατριωτικό δράμα Η μεγαλοφιλία του Φιντία και του Δάμωνα κ.ά.

 

Σημαντικότερο έργο του Γουζέλη ήταν Ο Χάσης, που γράφτηκε πιθανότατα το 1790, χρονιά που ο Γουζέλης ήταν 16 χρονών ή σύμφωνα με κάποιους άλλους μελετητές το 1795 και ανέβηκε στη σκηνή πέντε χρόνια αργότερα. Ο Χάσης αποτελεί μία ηθογραφική σάτιρα που παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με το Δον Κιχώτη του Θερβάντες. Ο κεντρικός του ήρωας είναι γνήσιος ζακυνθινός τύπος, πολυλογάς, καυχησιάρης και φαντασιόπληκτος. Ο Γουζέλης στη σάτιρα αυτή, με την οποία έγινε γνωστός στο πενελλήνιο, διατήρησε τη ζακυνθινή γλώσσα με τους γραφικούς ιδιωματισμούς και την αρμονική ηχητική της. Σημειώνει σχετικά ο συγγραφέας: «Ήτο χρεία να παραδώσω τα πράγματα με νόθον και βάρβαρον γλώσσαν διά να πλησιάσω περισσότερα εις την μίμησιν. Ο σκοπός του πονήματος είναι ειλικρινέστατος. Ο σκοπός δεν είναι δι’ άλλο πάρεξ διά ξεφάντωσιν των φίλων. Υποφέρετε λοιπόν όλην την ανάγνωσιν ταύτην και μείνατε εν ειρήνη».