Ο Παύλος Καλλιγάς γεννήθηκε το 1814 στην Σμύρνη. Τις εγκύκλιες σπουδές του τις έκανε στην Τεργέστη, όπου βρέθηκε η οικογένειά του λόγω των τουρκικών διώξεων, και στην Γενεύη και σπούδασε νομικά στα πανεπιστήμια του Βερολίνου και της Χαϊδελβέργης. Μετά το πέρας των σπουδών του εγκαταστάθηκε στην αρχή στο Ναύπλιο και μετά στην Αθήνα και διορίστηκε καθηγητής του Φυσικού και Ρωμαϊκού Δικαίου στο νεοσύστατο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 1863 έγινε υπουργός Εξωτερικών και πήρε μέρος στην Β΄ Εθνική Συνέλευση (1863 - 1864), ενώ το 1864 ανέλαβε για ένα χρόνο το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Το 1879 εξελέγη βουλευτής και το 1882 διορίστηκε υπουργός οικονομικών. Υπήρξε δύο φορές πρόεδρος της Βουλής και ήταν στενός συνεργάτης του Χαρίλαου Τρικούπη. Κατέλαβε επίσης τις θέσεις του αντιπροέδρου και προέδρου της Εθνικής Τράπεζας την περίοδο 1885 -1890.

Αν και υπήρξε πολυγραφότατος και δημοσίευσε σπουδαία νομικά συγγράμματα, με τη λογοτεχνία ασχολήθηκε ερασιτεχνικά και πλην του Θάνου Βλέκα, δεν έγραψε κανένα άλλο έργο. Αγαπούσε πολύ τις ιστορικές μελέτες. Το μεγαλύτερο μέρος των ιστορικών του εργασιών συγκεντρώθηκε στους τόμους Μελέται και Λόγοι (1882), Μελέται Βυζαντινής Ιστορίας 1204 – 1453 (1894) και Μελέται (Α – Β τόμοι 1899).

Άλλα αξιομνημόνευτα έργα του Καλλιγά είναι Σύστημα Ρωμαϊκού Δικαίου (1848), Η Νεαρά περί εξυβρίσεως και εν γένει του τύπου (1847), Επίκρισις της γνωστικής του Θ. Καΐρη (Πανδώρα 1851) κ.ά.

Στην Πανδώρα δημοσίευσε και το Θάνο Βλέκα (1855). Το μυθιστόρημα αυτό ξεχωρίζει απ’ όλη την άλλη πεζογραφική παραγωγή της εποχής και θεωρείται ηθογραφικό. Τα βασικά του γνωρίσματα είναι η απλότητα, οι ζωηροί διάλογοι, η μυθοπλαστική φαντασία, η ρεαλιστική απεικόνιση της πραγματικότητας και η ειρωνεία. Με το μυθιστόρημα αυτό ο Καλλιγάς αναπαριστά πιστά την εποχή του. Περιγράφει τα ήθη και τους τρόπους της αγροτικής κυρίως αλλά και της αστικής ελληνικής κοινωνίας κατά τα πρώτα μετά την απελευθέρωση χρόνια και προβάλλει με ρεαλισμό τις απάνθρωπες συνθήκες μέσα στις οποίες ζούσαν τα χρόνια εκείνα οι αγρότες και δίνει με αρκετά αληθοφανή τρόπο το κοινωνικό πρόβλημα της ληστείας.

Ο Θάνος Βλέκας είναι γραμμένος σε καθαρεύουσα και, αν και έχει αρκετές αδυναμίες, αποτελεί ένα από τα αρτιότερα μυθιστορήματα της εποχής. Ο Κ. Θ. Δημαράς παρατηρεί ότι «το έργο είναι παρμένο από τη σύγχρονη ζωή, και αυτήν ακριβώς περιγράφει, αλλά μέσα σ’ έναν μύθο που το ανεβάζει έτσι πολύ επάνω από την μεταγενέστερη ηθογραφία». Θεωρεί δε ότι τα κοινωνικά ενδιαφέροντα του συγγραφέα και τα κοινωνικά προβλήματα που τον απασχολούν στο έργο, θα μπορούσαν να χαρακτηρίσουν τον Θάνο Βλέκα ως το πρώτο κοινωνικό μυθιστόρημα.