Βυζάντιος (Χατζηασλάνης) Δημήτριος
 
Βιογραφία
 

 

Το πραγματικό του όνομα ήταν Δημήτριος Κ. Χατζηασλάνης και γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στα 1790. Το επάγγελμα του ήταν αγιογράφος και αμέσως μετά την έκρηξη της Επανάστασης κατέβηκε στην Ελλάδα και έλαβε μέρος ενεργά σ’ αυτήν. Έλαβε διάφορα διοικητικά και πολιτικά αξιώματα και μετά τον ερχομό του Όθωνα αποχώρησε από την υπηρεσία και άρχισε να εργάζεται ως αγιογράφος. Οι ποικίλες ενασχολήσεις του πριν, κατά την διάρκεια και μετά το τέλος του αγώνα, του έδωσαν τη δυνατότητα να γνωρίσει από κοντά τις πολύμορφες διεργασίες της κοινωνικής και πολιτικής συγκρότησης του αναγεννώμενου ελληνικού έθνους και να έρθει σε επαφή με λογής-λογής ανθρώπους απ’ όλα τα μέρη του ελληνισμού, οι οποίοι έφερναν μαζί τους διαφορετικές ιδέες και την δική τους γλώσσα.

 

Αυτή ακριβώς η εμπειρία, του επέτρεψε να συλλάβει το θέμα του έργου Βαβυλωνία, που θεωρείται από τα σημαντικότερα και πλέον πετυχημένα θεατρικά έργα της εποχής. Η Βαβυλωνία ήταν το πρώτο θεατρικό έργο που παρουσιάστηκε αμέσως μετά την απελευθέρωση, γνωρίζοντας τεράστια επιτυχία. Πρωτοδημοσιεύτηκε το 1836, αλλά οι σκηνές διαδραματίζονται στο Ναύπλιο το 1827 μετά την ναυμαχία του Ναυαρίνου. Οι ήρωες του έργου είναι από διάφορα μέρη της Ελλάδας και πανηγυρίζουν τη νίκη του συμμαχικού στόλου κατά του τουρκικού. Μιλώντας όμως ο καθένας τη διάλεκτο της περιοχής του αδυνατούν να συνεννοηθούν μεταξύ τους και δημιουργούν κατ’  αυτόν τον τρόπο συνεχείς κωμικές παρεξηγήσεις.

Ο Βυζάντιος θέλησε με το έργο αυτό - και τα κατάφερε - να σκιαγραφήσει τους διάφορους τύπους και το ήθος μιας κοινωνίας, που δεν είχε ακόμη διαμορφωθεί με αυστηρά καθορισμένα γνωρίσματα. Με τη Βαβυλωνία ο συγγραφέας κατάφερε να ανατρέψει τα εκφραστικά και καλλιτεχνικά στεγανά που είχε διαμορφώσει ο στείρος νεοκλασικισμός που επικρατούσε τότε, διαμορφώνοντας προϋποθέσεις για τη δημιουργία νεοελληνικού θεάτρου.

 

Μετά τη Βαβυλωνία ο Βυζάντιος έγραψε και άλλα θεατρικά έργα. Η Γυναικοκρατία. Κωμωδία εις πράξεις πέντε (1841) και Ο Κόλαξ. Κωμωδία εις πράξεις πέντε (1858) παρέμειναν εντελώς άγνωστα, ενώ ο Σινάνης (1838) είχε μεγαλύτερη επιτυχία.