Γεννήθηκε στην Ύδρα το 1900 αλλά πολύ νωρίς μετακόμισε στον Πειραιά, όπου τελείωσε τις εγκύκλιες σπουδές του και πέρασε όλη τη ζωή του. Σπούδασε νομικά και ασχολήθηκε κυρίως με την ποίηση, με μεταφράσεις ξένων ποιητών και την κριτική.

Το ποιητικό και μεταφραστικό του έργο δεν είναι μεγάλο (δημοσίευσε εξήντα περίπου ποιήματα και άλλες τόσες μεταφράσεις ξένων ποιητών). Μετέφρασε με πολλή επιδεξιότητα και ευαισθησία ξένους ποιητές, ενώ τα κριτικά του μελετήματα δείχνουν ότι διέθετε οξυδέρκεια και αισθητική καλλιέργεια.

 Τα πρώτα του δημοσιεύματα έγιναν στο περιοδικό Διάπλασις των Παίδων, με το οποίο συνεργαζόταν με το ψευδώνυμο «Νικητής της αύριον». Ποιητική συλλογή δεν εξέδωσε ενόσω ζούσε. Τα ποιήματά του συγκεντρώθηκαν και εκδόθηκαν αργότερα με τον τίτλο Τα ποιήματα, καθώς επίσης και οι μεταφράσεις και το κριτικό του έργο.

Ο Παπανικολάου είναι επηρεασμένος από τον συμβολισμό. Ό,τι τον βασανίζει μέσα του είναι η μνήμη και η φυγή. Η μνήμη τον μεταφέρει σε περασμένες εποχές που νοσταλγεί και η φυγή τον απομακρύνει από την πραγματικότητα. Η ποίησή του είναι χαρακτηρίζεται από πηγαίο λυρισμό και παρόλο τον εσωτερικό σπαραγμό που μαρτυρά, είναι τιθασευμένη και υποταγμένη στο μέτρο και την ποιητική τέχνη.

Ο Παπανικολάου ως άνθρωπος ήταν συναισθηματικός και υπερευαίσθητος και άφησε τον εαυτό του να παρασυρθεί και να καταφύγει σ’ ένα τρόπο ζωής καταστροφικό για την υγεία του αλλά και την προσωπικότητά του. Η εξάρτηση του από ναρκωτικές ουσίες τον οδήγησε στο τμήμα τοξικομανών του Δημόσιου Ψυχιατρείου, όπου και πέθανε το 1943 κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής.