Κιτρομηλίδης Πασχάλης, Νεοελληνικός Διαφωτισμός. Οι πολιτικές και κοινωνικές ιδέες
 
Αθήνα 1996, ΜΙΕΤ
 
 
 

«Η δυσαρέσκεια και η ηθική περιφρόνηση που προκαλούσαν σε ορισμένα στρώματα του λαού οι δομές εξουσίας στην ελληνική κοινωνία καταγράφηκαν σε μια έμμετρη σάτιρα με τον τίτλο Ρωσσοαγγλογάλλος. […] Η μαχητικότητα της κοινωνικής διαμαρτυρίας, καθώς και ο ριζοσπαστικός πολιτικός προβληματισμός που εκφράζει με το όραμα της απελευθέρωσης από την οθωμανική τυραννία, εξηγούν γιατί η σάτιρα παρέμεινε ανέκδοτη και ο συγγραφέας ανώνυμος. Το αιχμηρό ιδεολογικό της περιεχόμενο υποδηλώνει ότι ο συγγραφέας της ανήκε στις πολιτικά προοδευτικές κοινωνικές ομάδες της εποχής. Πιθανόν να συνδεόταν με τους κύκλους του Ρήγα και του Ψαλίδα. […] Το κείμενο καθεαυτό διαθέτει εμπειρικό ενδιαφέρον, γιατί σκιαγραφεί πολύ παραστατικά την ελληνική κοινωνική δομή της εποχής, περιγράφοντας παράλληλα τις κυρίαρχες κοινωνικές και οικονομικές ομάδες και τους πολιτικούς προσανατολισμούς, καθώς και την αλληλεπίδραση ανάμεσα σ’ αυτές και τις ξένες πολιτικές δυνάμεις στην Ανατολική Μεσόγειο, κατά την περίοδο της οθωμανικής παρακμής στον φθίνοντα δέκατο όγδοο αιώνα.»